Le yimpendulo yenkokeli ephikisayo kuhlahlo lwabiwo-mali |Iindaba Zasekuhlaleni

Inkokeli yeqela eliphikisayo uKamla Persad-Bissessar namhlanje ukhuphe impendulo yenkcaso kuhlahlo-lwabiwo mali lwangoMvulo olungeniswe nguMphathiswa wezeMali uColm Imbert.
Enkosi, Somlomo, kwaye ndiyabulela le nkundla ngethuba esinike lona lokufaka isandla kule ngxoxo malunga nengxelo yesine yohlahlo lwabiwo-mali lukarhulumente.
Ndiyathemba ukuba kule nkqubo, okokuqala, ndithanda ukudlulisa amazwi am anyanisekileyo kubasebenzi beOfisi yeNkokeli yam ePhikisayo, abasebenzi bam kwi-ofisi yenqila yaseSiparia, onke amalungu aphikisayo kunye nabasebenzi bawo, amalungu eNkokeli ephikisayo, amalungu e-UNC, ooceba besixeko, kunye nooceba.enkosi.Abaphathi besizwe be-UNC, abaphathi bezithili kunye namatsha ntliziyo agcwele lonke elaseTrinidad naseTobago.
Ndingathanda kwakhona ukubulela abathathi-nxaxheba abaninzi kunye nabemi abaninzi, ngokwezikhundla zabo okanye ngemibutho eyahlukeneyo yorhwebo okanye imibutho engekho phantsi kukarhulumente, ii-CBOs, ii-FBOs, kunye nemibutho yabasebenzi, ngoncedo lwabo kwimpendulo endiyilungiselele apha namhlanje, ngokusebenzisa thina. banike ingxelo efunekayo ngexesha lothethwano olwandulela uhlahlo lwabiwo-mali olubanjwe kwilizwe lonke kwezi veki zimbalwa zidlulileyo.
Ukucingisisa kwabo nobunyani babo, iingcebiso neminqweno yabo, iingcebiso neemfuno zabo, iimfuno zabo nezinto ezibaxhalabisayo, mna neqela lam elikhulu leqela eliphikisayo siziqwalasela ngokukhutheleyo, kwaye into endiyiphendulayo egameni labo ziintsikelelo neembono ezithe ngqo zabantu.Namhlanje .
Ndiyathembisa ukuba ndizoqhubeka ndililizwi lakho, ndimi ecaleni kwakho, ndimi nawe, kwaye ndiyakuxhasa.
Kolu thethwano lubanzi kunye nezimvo zamajelo eendaba, sichonge imiba ephambili eqhelekileyo, kubandakanywa ulwaphulo-mthetho olungalawulekiyo, ingqesho kunye nezoqoqosho, ukhathalelo lwempilo, imfundo, iziseko zophuhliso, ulawulo, umgangatho wobomi, kwaye ngokuqinisekileyo iPetrotrin kwigalelo lam namhlanje ndiza kuxoxa ngezinye. yabo.
Ngexesha lengxoxo-mpikiswano, amalungu ecala lethu aya kufunda la macandelo kunye namanye ngokweenkcukacha ngokusekelwe kwiipotfoliyo zabo zotyalo-mali.
Ukongeza, Somlomo, namhlanje, ndingathanda ukuthatha eli thuba ukwabelana nawe ngezinye zezicwangciso zethu ezibanzi zenkqubela phambili yesizwe, inkqubela kunye nenguqu.
Sinombono weTrinidad kunye neTobago, ukwenzela ukuba wonke ummi anganandipha umgangatho wobomi obungcono, ukuphumelela ngakumbi, ukhuseleko, ukufikelela kunyango olusemgangathweni kunye nokuphucula amathuba alinganayo kubo bonke.
Siza kuyila ngokutsha uluntu lwethu, lusuke kuluntu olufuna ukuqhankqalazela iindlela, imibhobho yamanzi, kunye namanzi, luye kuluntu olululangazelelayo.
Siza kulungisa isiphithiphithi sabo esibangelwe lulawulo olugwenxa lukarhulumente kunye nokungakwazi ukusebenza kakuhle.
Siza kubuyisela iTrinidad neTobago ekuchumeni, hayi ziya kusenza ilizwe elingaphumeleliyo.
Siza kuqalisa ukusebenza ngoko nangoko, kwaye siza kuqinisekisa ukuba abantu abangaphangeliyo nabahluphekileyo nabo banokubuyela emsebenzini.
Oku siya kukwenza ngokuhlengahlengisa imali yethu kunye nokuguqula amaziko ethu, sinikele ingqalelo ekhethekileyo kwicandelo lamashishini karhulumente, kwaye okona kubaluleke kakhulu, siya kukwenza konke oku nabantu abaseziko.Le yeyona nto ibalulekileyo kurhulumente wethu..
Ngokusebenza nzima, ukuzimisela kunye nombono okwabelwana ngawo, sinokutshintsha ilizwe lethu kwaye siqinisekise ukuba wonke ummi waseTrinidad naseTobago unekamva eliqaqambileyo.
Kodwa ke nkosazana phambi kokuba ndithethe ngecebo lethu kufuneka siqale sizichonge iingxaki esijongene nazo ukuze sibonisane ukuba singahlangabezana njani nazo.
Emva kohlahlo lwabiwo-mali lwe-PNM emi-4, le yeminye yemibuzo ephakanyiswe ngexesha lothethwano kunye neempendulo ezifunyenweyo.
Vumela irekhodi le-Hansard libonise ukuba kwiminyaka emithathu emva kolawulo lwe-PNM ngo-2018, babuyele kwezopolitiko zangaphambili, bebophelela uninzi lwabemi bomsebenzi weli lizwe kubomi babasebenzi abahluphekayo, phantse bengenalo ithemba lokuhamba kwezentlalo. .
Enyanisweni, kolu thethwano lubanzi ndilukhankanyileyo, umxholo oqhelekileyo ngowokuba abantu baziva bengcatshwe ngokupheleleyo yinkulumbuso norhulumente wabo, kanye njengokuba umsindisi uYesu wangcatshwa nguYudas ngamashumi amathathu esilivere!
Baziva belahliwe yaye becinezelwe yimigaqo-nkqubo yokwahlukaniswa nobuhlwempu ephunyezwayo, yaye baye baphelelwa yintembelo kusukelo lokwenene lukarhulumente lokuzuza okona kulungileyo njengabemi.
Ngokuvalwa kwePetrotrin Refinery, elona lifa lesizwe lethu likhulu lale mihla, sinokuba ngoku kweyona ndlela ibalaseleyo kwimbali yesizwe sethu.
Abantu bathi ngoku bangamaxhaphetshu, ababuthathaka nabangakwaziyo ukuzinceda, bangamaxhoba okungakwazi ukwenza umsebenzi walo rhulumente, kuba urhulumente ulifake ilizwe lethu kowona monakalo mkhulu wentlalo noqoqosho kwimbali yakhe.
Baziva bengcatshiwe, bengcatshiwe, kwaye bengenambulelo kubemi abakubeka apho-eli lilifa likarhulumente we-PNM okhokelwa nguRaleigh.
Njengoko ndibonakalise ngereferensi yezoqoqosho, uthelekiso kunye nokwahlukileyo, kunye nokunganyaniseki kunye nobuxoki obucacileyo bolu lawulo, ndinobuganga bokutsho ukuba baphule isivumelwano sentlalontle nabantu abanyule ukuba bamele ngokugqwesileyo amalungelo kunye neemfuno zabo zedemokhrasi.Ngokwahlukileyo koko, lo rhulumente wabuyisela le ntembelo ingcwele ngomgaqo-nkqubo wentshabalalo nobuzwilakhe.
Ngokuchasene nale mvelaphi, Somlomo, ndikhethe umxholo wentetho yam namhlanje-ekudibaneni kwembali yelizwe lethu-ilizwe elikwintlekele: urhulumente owileyo;umntu ongcatshiweyo.
Somlomo, ndithe siza kusombulula iingxaki esijongene nazo kuqala, emva koko sifunde ukuba yintoni ekufuneka yenziwe.Kule meko, ndiya kufunda iimpawu ezibalulekileyo zoqoqosho.
Owona mlinganiselo ubalulekileyo noqhelekileyo wempilo yezoqoqosho yimveliso yasekhaya epheleleyo, ekwabizwa ngokuba yiGDP.Oku kukubetha kwentliziyo yoqoqosho.
UMphathiswa wezeMali waphakamisa isifuba sakhe, wabetha abantu, wajonga i-GDP, kwaye waqhayisa ngendlela eqhelekileyo ukuba "uqoqosho lwaseTrinidad neTobago kulindeleke ukuba lukhule nge-1.9% ngokwenyani kwi-2019".(Inkcazo yohlahlo lwabiwo-mali luka-2019, iphepha 2).
Ngesi siseko, uMphathiswa wancoma ukuba uqoqosho luhamba "inguqu yokwenyani yezoqoqosho", ngenxa yolawulo lwakhe lwemali kunye nezezimali.
Ngokwenene oku kukuphindwa kolu “tshintsho” awalubhengeza okokuqala kuphononongo lwakhe lwaphakathi enyakeni.
Mandilibeke licace elokuba xa uqoqosho luyaphucuka kwaye nomgangatho wobomi babo bonke abemi bakowethu uyaphucuka, akukho mntu uya kuvuya ukodlula mna.Noko ke, siyazi ukuba asinakukholelwa nantoni na ethethwa ngumfundisi.
Xa ndijonga iinkcukacha-manani zoMphathiswa ngokwakhe, ndafumana ubungqina bomthambo woMzimba wesiqhelo woMphathiswa u-Imbert.
Ndiyabulela kwimigaqo-nkqubo yolu lawulo, uqoqosho lwaseTrinidad naseTobago luye lwakhula kakhulu kwiminyaka emithathu edlulileyo kwaye ngokwenene luye lwancipha.
Kwi-2018, iminyaka emithathu emva kwe-PNM phantsi kolawulo loMphathiswa u-Imbert, i-GDP yangempela yayiyi-159,2 yeebhiliyoni zeedola zase-US, ukuhla kwe-11,2 yeebhiliyoni zeedola zase-US kule minyaka mithathu idlulileyo.(Uphononongo lwezoQoqosho lwe-2018, iphepha le-80, iSihlomelo 1)
Nawuphi na umntwana okwiBanga loku-1 uya kukuxelela ukuba i-159 lingaphantsi kwe-170. Kodwa umphathiswa wezemali uqhayisa ngobubhanxa ngokuchacha!
Ngoku sinamanani, kwaye abemi baseTrinidad naseTobago ngoku banokubonwa ngokucacileyo ngaphandle kokuphuculwa.
Oku kuthetha ukuba phantsi kolawulo loMphathiswa u-Imbert, uqoqosho lwehle nge-6.5% kule minyaka mithathu idlulileyo.
Enyanisweni, ngokweenkcukacha zoMphathiswa ngokwakhe, i-GDP kumaxabiso akhoyo aphantsi kunamanqanaba kwi-2012, 2013, 2014 kunye ne-2015.
Phantsi kobunkokeli bakhe, uqoqosho lwanamhlanje luncinci nge-10% kunonyaka ka-2014. Lo ngunyaka wokugqibela wolawulo lukarhulumente wabantu bethu.
Nangona kunjalo, umphathiswa akafuni ukuba ulibone ixesha lakhe.Umphathiswa ukhetha ukuba sijonge lo nyaka uphelileyo ka-2017 kuphela siwuthelekise nalo nyaka ka-2018.
Umphathiswa u-Imbert ufuna silibale ukuba baphethe ukusukela ngoSeptemba ka-2015. Ngulo rhulumente owatshabalalisa uqoqosho.
Kodwa xa ujonga umahluko phakathi kweGDP yalo nyaka uphelileyo neGDP yalo nyaka, umahluko ubonakala ngakumbi.
Ngaba uyazazi izizathu zokunyuka kwedatha ye-GDP kunyaka ophelileyo kwaye kulo nyaka?Icandelwana elibizwa ngokuba yirhafu kuthatywa inkxaso yemveliso linyuke nge-30.7%!Ngoko ke, umphathiswa wathi uphuhlisa uqoqosho ngokunyusa irhafu kulo nyaka uphelileyo!Ayinanto yakwenza nokuveliswa kwengeniso kunye nokudala imisebenzi.
Ukukhula koqoqosho awayeqhayisa ngalo umphathiswa kwakungenxa yokwanda komthwalo werhafu kubemi nakumashishini!Irhafu yexabiso elongeziweyo, ingxowa-mali eluhlaza kunye nerhafu yoshishino, irhafu yeshishini, ukupheliswa kwenkxaso-mali yamafutha, irhafu yamatayara, irhafu yokuthenga ngekhompyutha, irhafu yotywala, irhafu yecuba, intlawulo yokuhlolwa, irhafu yokusingqongileyo, irhafu yokudlala…zonke ezi rhafu, Somlomo.
Ngokwalo mlinganiso, bakholelwa ukuba irhafu eninzi ayihlawulisa kuwe, ngcono ukukhula koqoqosho, kwaye umphathiswa ngoku uthembele ekuphunyezweni kwerhafu yepropathi ngo-2019 ukukhuthaza ukukhula koqoqosho kunyaka ozayo.
Akumangalisi ukuba, uMphathiswa u-Imbert kutshanje uthembise ngodliwano-ndlebe ukuba irhafu entsha ayiyi kuhlawuliswa de kube semva kowama-2020. Uyazi, ulungile kuba siya kuthatha isikhundla ngo-2020. Wayifihla into yokuba ukufuna kwakhe irhafu entsha yepropati ( xa ezakurhafisa).Kude kube yihoko yenkukhu, indlu yangasese kunye nendlu yangasese) ziya kuchaphazela kakubi iipokotho kunye nomvuzo olahlwayo wommi ngamnye.Xa bathi ngo-2019 baya kuphumeza irhafu yepropathi, yayinobuzenzisi ukuthetha ukuba irhafu entsha ayiyi kuhlawuliswa.
Kulungile, makhe sijonge amanani.Ukususela ngo-2015 ukuya ku-2017, ishishini lezemigodi kunye nelokwembiwa kwemigodi lehle nge-USD 5 yezigidigidi, izivumelwano zokwakha zehla nge-USD 1 yebhiliyoni, izivumelwano zorhwebo kunye nokugcinwa kwehle nge-USD 6 yezigidigidi, kunye nezivumelwano zokuthutha kunye nokugcinwa kwehle nge-USD 1 yebhiliyoni.
Phantsi kobunkokeli balo rhulumente, onke la masebe achaphazeleke ngokuqatha.Umphathiswa ubalule impumelelo yeshishini lemveliso, kodwa akasixelelanga ukuba ngoku uhlela iimveliso zepetroleum neekhemikhali ebezifudula ziphantsi kwecandelo lezamandla.
Nangona kunjalo, nokuba i-1.5 yezigidigidi eyongezelelweyo evela kwi-petroleum kunye neemveliso zemichiza isetyenziselwa ukwandisa ishishini lokuvelisa, utshintsho kwishishini luncinci.


Ixesha lokuposa: Jul-30-2021